[Bijgewerkt 19-08-2017] Aanhangers van Discovery Channel kennen ze wel: de Ludolfs. De docusoap over vier broers en hun wat aparte autosloperij (4 Brüder auf ‘m Schrottplatz) in het dorpje Dernbach, ergens tussen Bonn en Koblenz. 
Het begon in 2002 toen de Südwestrundfunk een reportage wilde maken n.a.v. het 700-jarig bestaan van Dernbach. De burgemeester gaf een tip om eens bij de familie Ludolf langs te gaan. In 2006 kwam het tot een heuse tv-serie, geproduceerd door de private zender DMAX, onderdeel van het Discovery Communications concern. De Ludolfs hebben de afgelopen drie jaar een zekere cultstatus bereikt, niet alleen in Duitsland en niet alleen bij autoliefhebbers. Ik maakte deze zomer kennis met de serie, intussen al de derde reeks. En ook al ben ik fervent fietser, ik kan de auto-obsessie en de wat kinderlijke humor van de Ludolfs zeer waarderen.
De hoofdpersonen:
Peter: de omvangrijke, zich op sloffen voortbewegende beheerder van de sloperij. Zijn geliefde pose is de relaxstand, duttend aan tafel. Zijn ‘computergeheugen’ heeft immers veel rust nodig. Toch ziet hij daarnaast kans om dagelijks een voedzame maaltijd te bereiden, bij voorkeur pastagerechten. En hij is altijd in voor een uitstapje of bijzondere activiteit. Als hij op dreef is blijkt hij te kunnen lachen als een gillende sirene.
(Horst-)Günter *: altijd in overall gestoken, neemt de klantenservice voor zijn rekening. Hij beantwoordt telefoontjes in onnavolgbare slow motion, opent en sluit de poort en blijft onder alle omstandigheden buitengewoon stoïcijns. Rookt en zwijgt veel.
[* Günter overleed op 31 januari 2011 aan een hartaanval]
Uwe: de oudste van de broers. Woont buiten de sloperij, bij zijn eigen gezin. Hij komt soms een beetje stroef over. Niettemin staat hij bekend als een Casanova. Wat daar ook van waar is, hij is in elk geval een mooi tegenwicht tegenover woelwater Manfred.
Manfred of kortweg Manni: is de jongste van het stel. Altijd in de weer, altijd aan de babbel. Gaat prat op zijn kennis van auto’s (en nog een heleboel andere zaken). Vormt met Uwe het slopersteam. Zelf noemen zij zich ook wel het duo ‘Kraft und Hand’, vanwege de onderlinge taakverdeling.
Speciale attractie bij de Nederlandse versie is de voice-over van Bennie Jolink.
Elke aflevering biedt een kijkje in de wondere wereld van de Ludofs. Meestal is er een redelijk vast stramien. Uwe en Manni morrelen wat aan auto’s en hebben altijd veel te discussiëren. Günter staat af en toe een klant te woord die belt over onderdelen. Peter onderneemt daarop een kleine zoektocht tussen de bergen auto-onderdelen in de loods. En dan is het weer tijd om een hapje te eten. Meestal is er ook een speciaal thema. Bijvoorbeeld een excursie naar Hamburg, een safari in de omgeving van Dernbach en heel veel testritjes, op een nabijgelegen oud vliegveld, in een oude grindgroeve of op hobbelige weggetjes in het bos.
Minstens éénmaal per aflevering gaat de telefoon. Dan ontspint zich een variant van de volgende, inmiddels bijna klassieke dialoog:
Günter: ‘Ludolf?’ […]
Günter: ‘Ein Moment mal bitte, ja?’ Naar Peter: ‘Fiësta 3, Federbein vorne rechts?’
Peter: ‘Fiësta 3, Federbein vorne rechts… Baujahr?’
Günter: ‘Baujahr?’ […]
Günter: ‘Ein Moment’. Naar Peter: ’94’
Peter, direct: ‘Ja, haben wir. Muss noch raushohlen. Kostet 15 bis 20 Euro.’
Günter: ‘Kostet 15 bis 20 Euro. Er hohlt ’s raus. OK, tschüss!’
Peter sloft naar de loods. Vindt de bedoelde veerpoot. Triomfantelijk: ‘Einfach, Computerhirn. Es steht ja Fiësta drauf.’
Na deze weer geslaagde zoekactie volgt een spontane lofzang op zijn ‘Bergen’ en de geur van warme motorolie.
[Opm. 25-05-2013] De video-aflevering met deze conversatie die ik in november 2009 ontdekte, was oktober 2012 niet meer beschikbaar. En tot nu toe kon ik deze aflevering niet opnieuw traceren].
Wat is nu de relevantie van de Ludolfs voor een verhaal over ordeningen? je zou het niet zeggen maar deze autosloperij levert een fraaie metafoor voor het informatiebedrijf.
Het erf is volgestouwd met auto’s. Sommige worden gekoesterd als museumstukken. Andere worden liefdevol ontmanteld voor de onderdelen. Denk in plaats van auto’s nu eens aan informatiedragers of informatiecontainers (boeken, tijdschriften, cd’s, dvd’s, etc.). Vervang onderdelen door content (hoofdstukken, paragrafen, liedjes, foto’s, filmfragmenten). Nu nog een denkbeeldige digitaliseringsactie. En de loods van Ludolfs met al die bergen onderdelen staat model voor een zelf geproduceerde digitale bibliotheek, een databank of repository. Met daarin bergen mp3 muziek zoals bij Itunes, bergen foto’s zoals bij Flickr, of bergen willekeurige content zoals bij Google.
De hopen auto-onderdelen zien er behoorlijk rommelig uit. Ze passen helemaal in David Weinbergers beschrijving van een ‘chaotische’ ordening (miscellaneous, third order of order). Maar als je goed kijkt zie je dat er toch wel enig systeem in zit. Onderdelen zijn grofweg gesorteerd, o.a. op type en bouwjaar (categorieën). Soms staat ergens nog een merknaam op, Fiësta of anderszins (labels, metadata). Dit ‘stapelsysteem’ of ‘ordening op hopen’ – het Haufenprinzip – is de trots van Peter Ludolf. Van schappen of stellingen (opbergsystemen, Weinbergers’ first order of order) moet hij niets hebben. Alhoewel, soms moet hij toch een beetje toegeven en belandt een deel van de collectie in magazijnstellingen. In deze video’s een demonstratie van het Haufenprinzip in de praktijk (link1, link2)
Peters grootste troef is zijn detailkennis van al die onderdelen op stapels. ‘Mein Kopf ist wie ein Computer’ is een van zijn favoriete uitspraken. En de rol van ‘wandelende catalogus’ (Weinbergers’ second order of order) is hem op het enorme lijf geschreven. Een typering die bibliothecarissen van vóór het OPAC-tijdperk nog moeten kennen.
Met enige fantasie is het dus mogelijk om de gang van zaken op deze bijzondere sloperij te vertalen naar de informatiesector. Inclusief een aantal ordeningsaspecten die David Weinberger in zijn boek aan de orde stelt. Ik verwacht dat er nog wel meer te ontdekken valt.
Meer over de Ludolfs:
Ludolfs wiki (Duits) – Ludolfs wiki (Ned.)
Nederlandse trailer, korte introductie
Das Ludolfsche Haufenprinzip ist in Asbach passé. Artikel Rhein-Zeitung, 07-02-2011
Video Die Ludolfs – Safari durch Dernbach
.